آزمایش CBC چیست؟
حتما هنگام مشاهده جواب آزمایش خون خود با کلمه CBC روبرو شده اید ، امروز میخواهیم در این مقاله بگوییم که CBC چیست و رنج نرمال آن چه مقدار است و چه تفاسیری برای رنجهای آن داریم . بگذارید ابتدا تعریفی از این آزمایش خون داشته باشیم . آزمایش خون CBC مخفف Complete Blood Count به معنای شمارش کامل سلولهای خونی میباشد ، آزمایش خون CBC یکی از مهمترین آزمونهای پزشکی بدن شما است که هدف از آن بررسی سلامتی عمومی بدن بیمار است. این آزمایش با اندازهگیری تعداد، اندازه، شکل و رنگ سلولهای خونی برای تشخیص بیماریها و نشان دادن وضعیت عمومی سلامت بدن استفاده میشود در این آزمایش 10 الی 11 پارامتر بررسی می شود که در ادامه خواهیم گفت.
در آزمایش خون CBC چه سلولها بررسی می شود ؟
آزمایش CBC باعث تعیین وضعیت عمومی سلامت مریض می شود که نتیجه آن برای درمان توسط پزشک حائز اهمیت است . این آزمایش با بررسی سه نوع سلول خونی به نامهای:
- گلبولهای قرمز
- گلبولهای سفید
- پلاکتها
انجام میشود.
چه پارامترهای در آزمایش CBC بررسی میشود ؟
- شمارش میزان گلبول قرمز خون – RBC
- هموگلوبین موجود گلبولهای قرمز – Hgb
- هماتوکریت – HCT
- سنجش متوسط سایز گلبول های قرمز – MCV
- میانگین هموگلوبین موجود در گلبولهای – MCH
- معنای سنجش متوسط غلظت هموگلوبین در گلبولهای قرمز خون – MCHC
- اختلاف سایز و حجم گلبولهای قرمز خون – RDW
رنج نرمال پارامترهای موجود در آزمایش CBC
رنج نرمال آزمایش CBC در گلبولهای قرمز:
گلبول قرمز | مفهوم | محدوده نرمال |
RBC | شمارش میزان گلبول قرمز خون |
زنان: ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول/ mcL مردان: ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول/ mcL |
Hgb | اندازه گیری میزان کل هموگلوبین موجود گلبولهای قرمز |
زنان: ۱۲ تا ۱۶ g/dl مردان: ۱۴ تا ۱۸ g/dl |
HCT | سنجش درصد گلبول های قرمز در کل حجم خون |
مردان: ۴۲ تا ۵۲ درصد زنان:۳۷ تا ۴۷ درصد |
MCV | سنجش متوسط سایز گلبول های قرمز |
بزرگسالان: ۸۰ تا۹۵ فمتولیتر نوزادان تازه متولد شده: ۹۶ تا ۱۰۸ فمتولیتر |
MCH | سنجش متوسط مقدار هموگلوبین در گلبول های قرمز خون |
بزرگسالان: ۲۷ تا ۳۱ پیکوگرم نوزادان: ۳۲ تا ۳۴ پیکو گرم |
MCHC | سنجش متوسط غلظت هموگلوبین در گلبول های قرمز خون |
بزرگسالان: ۳۲ تا ۳۶ درصد نوزادان: ۳۲ تا ۳۴ درصد |
RDW | سنجش اختلاف سایز و حجم گلبول های قرمز خون | بزرگسالان: ۱۱ تا ۱۴.۵ درصد
|
رنج نرمال آزمایش CBC در پلاکتها:
پلاکتها | مفهوم | محدوده نرمال |
Plt | شمارش تعداد پلاکتها |
بزرگسالان: ۱۵۰۰۰۰-۴۰۰۰۰۰ / mm3 کودکان: ۱۵۰۰۰۰- ۴۰۰۰۰۰ / mm3 |
mpv | معادل حجمی پلاکت | ۷.۴ تا ۱۰.۴ فمتولیتر |
PDW | سنجش اختلاف سایز و حجم پلاکتها | ۲۵ تا ۶۵ درصد |
رنج نرمال آزمایش CBC در گلبولهای سفید:
گلبولهای سفید | مفهوم | محدوده نرمال |
WBC | شمارش سلولهای سفید خون |
بزرگسالان ( افراد بالای دو سال): ۴۰۰۰- ۱۱۰۰۰ / mm3 کودکان کمتر از شش سال: ۶۲۰۰- ۱۷۰۰۰/ mm3 نوزادان: ۹۰۰۰- ۳۰۰۰۰/ mm3 |
دلیل شمارش سلولهای خونی در آزمایش CBC چیست ؟
گلبولهای قرمز مسئول حمل اکسیژن به بافتهای مختلف بدن هستند. در آزمایش CBC، تعداد، حجم و رنگ گلبولهای قرمز مورد ارزیابی قرار میگیرند. اگر تعداد گلبولهای قرمز بسیار کم یا خیلی زیاد باشد، این ممکن است نشانه بیماریهای خاصی مانند کمخونی یا سرطان باشد.
گلبولهای سفید مسئول مبارزه بدن با عوامل بیماریزا هستند. آزمایش CBC شامل شمارش تعداد گلبولهای سفید در سطح بدن است که باعث شناسایی انواع بیماریهای التهابی، عفونی و سرطانی میشود. همچنین شکل و اندازه گلبولهای سفید نیز از حیث ارزش تشخیصی مورد بررسی قرار میگیرد.
پلاکتها اساساً مسئول خونریزی سریع و واکنش به جراحتها هستند. یک آزمایش CBC، تعداد پلاکتها را میشمارد که برای شناسایی بیماریهایی مانند لوسمی و بیماریهای خونریزی مهم است.
دلیل تجویز آزمایش CBC توسط پزشک چیست ؟
آزمایش CBC به دلایل مختلفی از سوی پزشکان تجویز میشود و میتواند به منظور بررسی سلامت عمومی فرد و یا به عنوان چکاپ روتین باشد. اینکه چه زمانی برای انجام آزمایش خون مناسب است بستگی به سلامت عمومی شما و تشخیص پزشک دارد. گاهی علائمی مانند: ضعف، خستگی، تب، التهاب یا کبودی بروز میکند که پزشک به منظور پی بردن به دلایل CBC در آزمایش خون را بررسی میکند.. شمارش کامل خون (CBC) به تشخیص علت علائم و نشانهها کمک میکند. برای مثال، گاهی بالا رفتن تعداد سلول های سفید خون (WBC) نشان دهنده عفونت و گاهی حساسیت و آلرژی است.
سخن آخر
به عنوان جمعبندی، آزمایش CBC یک روش کارآمد برای تشخیص بیماریها و ارزیابی وضعیت عمومی سلامت بدن است. پزشکان ممکن است از این آزمایش برای درمان بیماریهایی مانند کمخونی، بیماریهای التهابی، بیماریهای سرطان و بیماریهای دیگر استفاده کنند. پیش از اینکه آزمایش CBC را انجام دهید، بهتر است با پزشک خود در مورد آن صحبت کنید و سوالات خود را مطرح کنید.